تهيه كننده: اميرحسين بربين

مایع یا گاز بر هر جسمی که در آن غوطه‌ور است فشار وارد می‌کند. این فشار را هیدروستاتیکی می‌گویند. پرده‌های گوش به تغییرات فشار هیدروستاتیک حساس‌اند. به همین دلیل وقتی در آب شیرجه می‌رویم و یا وقتی در آسانسور ناگهان بالا می‌رویم این تغییرات را احساس می‌کنیم. همه ما در ته یک دریای هوا زندگی می‌کنیم و از این هوا فشاری بر همه چیز وارد می‌شود. روش کلاسیک اندازه گیری این فشار که هنوز هم بطور وسیعی رایج است فشار سنج جیوه‌ای است.

نام و نام خانوادگی : حسین فرمقدم

کلاس : 03

دبیرستان : شهید نصیری

عمل پختن

در بسیاری ازموارد ، عمل پختن شامل دی پلیمرپزاسیون (Depolymerizathon) پروتئینها یا هیدراتهای کربن توسط حرارت دادن و هیدرولیز آنها است. دی پلیمرپزاسیون به معنی تکه تکه شدن زنجیر پلیمری به زنجیرهای کوتاهتر است.

پلیمرهایی که در صورت موثر بودن عمل پخت باید (دی پلیمر) شوند شامل مواد هیدرات کربنی دیواره سلولی در سبزیجات و کالوژن (Collagen) یا بافت پیوندی ( Connecthve tissues) در گوشت هستند. هر دو نوع این پلیمرها در آب گرم یا گرمای مرطوب تحت عمل ئیدرولیز قرار گرفته و دی پلیمره می‌شوند. در هر حال یک دی پلیمریزاسیون جزئی ، مورد نیاز است 

به نام خدا

نام خانوادگی : نصیری

کلاس : 03

دبیرستان شهید نصیری

آب نظیر خیلی دیگر از مولکول ها آنقدر کوچکند که حتی کوچکترین قطره آب شامل میلیاردها مولکول است. هر دو مولکول آب شامل دو اتم هیدروژن متصل به یک اتم اکسیژن است. فرمول شیمیایی آب H₂O است. این به این معناست: هر مولکول آب از دو اتم هیدروژن (H₂) و یک اتم اکسیژن (O) تشکیل شده است. 

به نام خدا

نام خانوادگی : نصیری

کلاس : 03

دبیرستان شهید نصیری

تولید باران با استفاده از هرعمل مصنوعی که با تحریک و تغییر در فرآیندهای درونی ابر همراه‌است، باروری ابر نامیده می‌شود. معمولا باروری ابرها با اضافه‌کردن موادی خاص به‌نام عامل‌های باروری انجام می‌شود. مهم‌ترین هدف برای باروری ابرها، افزایش میزان بارش، جلوگیری از بروز بلایای طبیعی از قبیل سیل، تگرگ، رعد وبرق، انتقال زمانی و مکانی بارش، زدودن مه مزاحم، تعدیل آب وهوا، تولید برف در ارتفاعات و... است. 

اميرحسين بربين

    دیبرستان شهید نصیری

محمد مهدی یوسفی

استاد راهنما:اقای سلامی

موضوع :لوویس

پیش دانشگاهی رشته علوم تجربی

سال:93-94

تعریف PH و طرز اندازه گیری آن

دیبرستان شهید نصیری

محمد مهدی یوسفی

استاد راهنما:اقای سلامی

موضوع :لوویس

پیش دانشگاهی رشته علوم تجربی

سال:93-94

مدل لوویس

در مطالب قبل گفته شده آرنیوس اسید و باز را به محیط آبی محدود کرده بود. سپس مدل لوری – برونستد ارایه شد که نسبتاً کامل تر و فراگیر تر از مدل آرنیوس بود و برای اسید و باز محدودیت فازی نداشت. امّا این مدل هم اسیدها را به موادی محدود می کرد که دارای هیدروژن باشند و بتوانند H⁺   را آزاد کنند. در این جا با مدل کامل تری آشنا خواهید شد و تعریف جامع تری از اسید و باز را در قالب مدل لوویس فرا خواهید گرفت.

محدودیت مدل آرنیوس و نیز مدل لوری – برونستد باعث شد تا «گیلبرت نیوتون لوویس» شیمی دان مشهور آمریکایی در سال 1923 تعریف جامع تر و کامل تری از اسید و باز را مطرح کند.

اسید لوویس: مولکول یا یونی که دست کم دارای یک اوربیتال خالی است و می تواند جفت الکترون ناپیوندی را به صورت داتیو بپذیرد.

باز لوویس: مولکول یا یونی است که دست کم یک جفت الکترون نا پیوندی دارد و می تواند آن را برای ایجاد یک پیوند داتیو در اختیار مولکول یا یون دیگری قرار دهد.

موادی که در مدل لوری – برونستد باز هستند در مدل لوویس هم باز محسوب می شوند. امّا تعریف لوویس از اسید طیف گسترده تری از مواد را در بر می گیرد. چون بر اساس این مدل، نه تنها H⁺   بلکه هر ذره ی دیگری که دارای اوربیتال خالی است می تواند جفت الکترون ناپیوندی را بپذیرد و اسید محسوب شود. گونه های بسیاری مانند ALCL ₃ , SO₃ , BF₃  طبق تعریف لوویس اسید هستند.

به واکنش گاز آمونیاک (NH₃)  با گاز بورتری فلوئورید (BF₃)  توجه کنید:

 

این واکنش یکی از معروف ترین نمونه هایی است که با مدل لوری – برونستد یا مدل آرنیوس قابل توجیه نبوده امّا با مدل لووییس تفسیر می شود. همان طور که مشاهده می کنید این واکنش با انتقال پروتون همراه نیست و باید به جفت الکترون های ناپیوندی توجه کنیم. NH₃  در ساختار خود یک جفت الکترون ناپیوندی دارد که آن را در اختیار BF₃  که دارای اوربیتال خالی است می گذارد. NH3  به عنوان دهنده ی داتیو باز و BF₃  به عنوان پذیرنده ی داتیو اسید محسوب می شود.

لوویس با ارایه ی این مدل بر مبنای مبادله ی جفت الکترون های ناپیوندی، سهم چشمگیری در پیش رفت یکی از شاخته های علم شیمی داشت که شیمی کوئوردیناسیون نامیده می شود.

 

اگر چه گفته شد مدل لوویس کامل ترین مدل برای اسید و باز است و طیف گسترده تری از مواد را در بر می گیرد امّا به معنی بهترین و مناسب ترین مدل در همه ی آزمایشات نیست. برای مثال واکنش معروف خنثی شدن بین HCL_(aq)   و NaOH_(aq)  با مدل آرنیوس راحت تر توجیه می شود امّا در مدل لوری – برونستد و یا مدل لوویس تفسیر آن پیچیده است.

اگر کسی از فضا به زمین نگاه کند، زمین را سیاره‌ای آبی رنگ و پر از آب خواهد دید. حجم کل آب‌های موجود در کره زمین،

رقمی در حدود ۱٬۴۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مکعب تخمین زده شده‌است.

کمبود آب

اگر چه حجم کلی آب‌های موجود بر روی زمین نسبتاً زیاد می‌نماید اما متجاوز از ۹۷٪ این آب‌ها در دریاها و اقیانوس‌ها متمرکز

هستند و حدود ۲٪ نیز به صورت یخ و یخچال‌ها در مناطق قطبی تجمع یافته‌است. از یک درصد آب باقی مانده نیز بخش زیادی

در اعماق زمین بوده که استخراج آن مشکل و از دسترس انسان به دور است. بعضی بر این باورند که جنگ بعدی یا همان

جنگ جهانی سوم بر سر آب می‌باشد که بعضی از کشورها با کمبود آب مواجه شده و به کشورهای پرآبتر حمله وآنها را تصرف

مینماید در این جنگ همیشه قویترها پیروزاند

آب‌های موجود در دریاچه‌ها

آب‌های موجود در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و اتمسفر (آب قابل بارش) فقط ۰٫۰۱۴۲ درصد کل آب‌های جهان را تشکیل می‌دهند که

رقم بسیار اندکی است. و این در صورتی است که اگر آب‌های موجود در سراسر کره زمین به طور یکنواخت در سطح دنیا توزیع

شود ارتفاعی برابر ۲٫۷۴۵ متر را تشکیل خواهد داد.

• نانوکامپوزیت ها

مواد کامپوزیتی مواد مهندسی ای هستند که از دو یا چند جزء تشکیل شده اند به گونه ای که این مواد مجزا و در مقیاس

ماکروسکوپی قابل تشخیص هستند. کامپوزیت از دو قسمت اصلی ماتریکس(زمینه) و تقویت کننده(پرکننده) تشکیل شده

است. ماتریکس با احاطه کردن تقویت کننده آن را در محل نسبی خودش نگه می دارد و تقویت کننده موجب بهبود خواص

مکانیکی ساختار می گردد.یکی از گسترده ترین کاربردهای فناوری نانو در صنعت خودرو تا کنون ساخت نانو کامپوزیت ها

بوده است. از آنجا که در نانوکامپوزیت ها، ذرات بسیار ریز (نانوذرات)، استحکام و دوام رزین را بسیار بالا می برند، جایگزین

مواد مرسوم مانند میکا و تالک شده اند. اما علاوه بر ویژگی های فیزیکی بهتر، این کامپوزیت ها دارای دو برتری دیگر نیز

می باشند:نخست اینکه نانوذرات با ایجاد ماتریکس (زمینه) یکنواخت و هموار به طور قابل توجهی زیبایی بیشتر را فراهم

می کنند و بنابراین نانو کامپوزیت ها سطح زیبا تر و رنگ های شفاف تری دارند.همچنین نانوکامپوزیت ها به دلیل نیاز به

مواد تقویت کننده ی کمتر، تا حدود بیست درصد نسبت به کامپوزیت های رایج سبک ترند.

دما:

تغییرات دما حتما روی انحلال پذیری مواد جامد، مایع و گاز تأثیر می گذارد. البته این اثرات فقط به طور محدود برای گازها و

جامدات تعیین شده اند.

به نام خدا

نام دبیر:آقای سلامی

عنوان:اسید و باز

نام و نام خانوادگی:عزیزپور

کلاس:04

 دبیرستان:شهید نصیری

اسید و باز

اسیدها موادی ترش مزه‌اند که خاصیت خورندگی دارند و شناساگرها را تغییر رنگ می‌دهند و بازها را خنثی می‌کنند. بازها موادی با مزه گس هستند که تلخ اند و حالتی مانند صابون در تماس با دست دارند، شناساگرها را تغییر رنگ می‌دهند و اسیدها را خنثی می‌کنند. همچنین اگر یک اسید و یک باز با هم واکنش بدهند تولید نمک و گاز هیدروژن می کنند.

به نام خدا

نام دبیر:آقای سلامی

عنوان:هواکره

نام و نام خانوادگی:فرشاد کهنسال

کلاس:04

 دبیرستان:شهید نصیری

هواكره چيست؟

ما بر روي كره زمين و در كره اي از هوا زندگي مي كنيم. به همان شكل كه آبزيان دريا، دور تا دور آن ها را آب فرا گرفته

است، ما را نيز هوا در بر گرفته است. اما ما هوا را نمي بينيم! زماني كه باد مي وزد تنها مي توانيم آن را حس كنيم. اما

واقعاً اين پوشش هوا كه در زير آن، زندگي مي كنيم و آن را هواكره مي ناميم تا كجا ادامه دارد؟ آيا مي توان دقيقاً

ضخامت هواكره را اندازه گيري كرد؟

در پاسخ بايد گفت كه اندازه گيري ضخامت هواكره كاري بس دشوار است. زيرا هواكره يك دفعه به پايان نمي رسد

بلكه كم كم رقيق مي شود و سرانجام ناپديد مي گردد اما مي توان گفت كه:

%99 از هواكره در فاصله 30 كيلومتري از سطح زمين قرار دارد.

هواكره نيز مانند درياها و پوسته زمين، معدني سرشار از مواد شيميايي است و ظرفي براي دور ريختن مواد شيميايي

زايد نيز به شمار مي آيد. ما به هنگام تنفس، سوزاندن سوخت ها و اجراي فرآيندهاي صنعتي گوناگون از برخي گازها

موجود در هواكره استفاده مي كنيم.

ب) هوا، تنفس و ادامه زندگي

دانشمندان معتقدند كه هواكره فعلي، مدت ها پس از پيدايش آب روي زمين تشكيل شده است. اما با اين حال هوا و

آب هر دو، ادامه زندگي گياهان و جانوران را امكان پذير كرده است.

توجه ( 1) : يك نقش مهم هواكره، فراهم آوردن گاز اكسيژن مورد نياز براي تنفس انسان و جانوران است.

توجه ( 2): يك نقش ديگر مهم هواكره، فراهم كردن گاز كربن دي اكسيد مورد نياز براي عمل فتوسنتز گياهان است.

نوع و درصد گازهاي موجود در هواي دم و بازدم

با توجه و دقت به اجزاي سازنده هواي دم و بازدم و تركيب درصد اجزاي آن ها، مي توانيم نتايج مهمي به دست آوريم

كه اكنون آن ها را بررسي مي كنيم.

نتايج:

1 - بيشترين تركيب درصد در هواي دم و بازدم مربوط به نيتروژن مي باشد.

2 - بيشترين اختلاف (تفاوت) تركيب درصد در هواي دم و بازدم مربوط به اكسيژن مي باشد.

3 - كمترين اختلاف (تفاوت) تركيب درصد در هواي دم و بازدم مربوط به نيتروژن

مي باشد.

4 - در هواي بازدم نسبت به هواي دم ميزان نيتروژن و اكسيژن كاهش يافته و بر ميزان كربن دي اكسيد و بخار آب

افزوده گرديده است.

گياهان براي ادامه زندگي خود به يك منبع هميشگي از كربن دي اكسيد نيازمندند، تا از راه فتوسنتز مواد غذايي مورد

نياز خود را بسازند، هواكره اين نياز ضروري آن ها را تأمين مي كند.

توجه: دانشمندان فتوسنتز و تنفس را مكمل يكديگر مي دانند. علت در اين است كه گياهان با عمل فتوسنتز،O2‍‍C

هواكره را جذب مي كنند و به جاي آنO2 پس ميدهند. انسان برعكسO2 را از هوا مي گيرد وCO2 پس مي دهد.

سئوال: فرض كنيد كه به طور ميانگين در هر دقيقه 14 بار نفس مي كشيد و در هر بارنيم ليتر هوا را به شش هاي خود

وارد مي كند. الف) با اين حساب در هر دقيقه چند ليتر هوا تنفس مي كنيد؟ ب) در اين مدت چند ليتر گاز اكسيژن به

شش هاي شما وارد مي شود؟

اجزاي سازنده هواكره

اجزاء سازنده هواكره به چهار دسته تقسيم مي شوند.

1 - اجزاء اصلي: بيشترين مقدار هواكره را دو عنصر نيتروژن و اكسيژن تشكيل داده است.

2 - اجزاء جزيي: بعد از اجزاء اصلي دو ماده آرگون و كربن دي اكسيد از بقيه بيشتر ديده مي شوند كه به

اجزاءي جزيي معروفند. (البته لازم به ذكر است مقدار آرگون از كربن دي اكسيد نيز بيشتر است.)

3 - اجزاءي ناچيز هواكره

همانطور كه از نام آ نها مشخص است مقدار آن ها ناچيز است كه از جمله مي توان به نئون(Ne)

آمونياك (NH3)، متان (CH4)، كريپتون(Kr) و هليم(He) اشاره كرد.

4 - اجزاءي بسيار ناچيز هواكره

اجزاي ناچيز ديگري هم وجود دارند كه بر روي هم، فقط در حدود 0001/0 درصد ازحجم هواكره را تشكيل مي دهند.

اين اجزاء عبارتند از: (هيدروژن)، (اوزون)، (گوگرد دي اكسيد)، (نيتروژن دي اكسيد)

زنون) ) ،( كربن مونواكسيد ) و( (نيتروژن مونواكسيد)

توجه:افزون بر چهار حالت گفته شده (گازهاي معرفي شده) نمونه هاي واقعي هوا ممكن است تا بيشتر از 5% رطوبت

داشته باشند. اگر چه در بيشتر مناطق بخار آب از 1 تا 3 درصد در حال تغيير است.

لايه هاي هواكره

به طور كلي هواكره به پنج ناحيه يا پنج قسمت، تقسيم بندي مي شود. اين نواحي از سطح زمين شروع شده و تا نزديك خورشيد ادامه پيدا مي كند. اولين لايه يا نزديك ترين لايه به سطح زمين تروپوسفر نام دارد.

لایه های هواکره

علاوه بر لایه‌های داخلی زمین، لایه‌هائی از هوا نیز اطراف زمین را احاطه نموده‌اند که همراه با زمین دارای گردش وضعی و انتقالی است. این لایه‌های هوا را به صورت کلی جو (اتمسفر) می‌نامند که ضخامت آن حداقل 2000 کیلومتر می‌باشد، سطح کرۀ زمین را پوشانده است و به لحاظ ویژگیهای هر ارتفاعی از نظر ترکیب هوا و خواص آن طبقه‌بندی شده است که عبارتند از:
1- تروپوسفر که به ضخامت تقریبی 8 الی 15 کیلومتر اطراف زمین را فراگرفته است.
2- استراتوسفر، که بالاتر از تروپوسفر قرار گرفته و تا ارتفاع 45 کیلومتری زمین امتداد داشته و گرد آن گسترده شده است.
3- مزوسفر، که تا ارتفاع تقریبی 80 کیلومتر، امتداد داشته و به ضخامت 35 کیلومتر بالاتر از استراتوسفر گسترده شده است.
4- ترموسفر، که از ارتفاع 80 کیلومتری تا 640 کیلومتری زمین ادامه داشته و به علت اینکه گازهای موجود در این طبقه از جو یونیزه شده و بدون بارالکتریکی می‌شوند، به این لایه یونیسفر نیز می‌گویند. در قسمت‌های پائینی این طبقه از جو، سنگهای آسمانی سوخته و ازبین می‌روند.
5- اکسوسفر، این طبقه از جو، از ارتفاع 640 کیلومتر شروع شده و انتهای آن به درستی مشخص نیست ولیکن اثرات آن تا ارتفاع 8000 کیلومتری نیز یافت می‌شود.

به نام خدا

نام دبیر:آقای سلامی

عنوان:مانومتر

نام و نام خانوادگی:سعید اکوان

کلاس:04

نام دبیرستان:شهید نصیری

فشار مخزن بیشتر از اتمسفر است

                   به نام خدا      

    مهدی محمدیار

عنوان:عناصر8تایی                                                        

      اگر تمام اتم ها در طبیعت به حالت آزاد بودند شیمی نمی توانست خیلی جالب توجه باشد. وجود میلیونها ترکیب شیمیایی نشان می دهد که بیش تر اتم ها در طبیعت به حالت آزاد یافت نمی شوند.
اتم ها به جای اینکه به صورت منفرد باقی بمانند ، تمایل دارند به یکدیگر بپیوندند و به هم پیوستن اتم ها با تشکیل پیوند های شیمیایی صورت می گیرد.
تشکل پیوند بین اتم ها باتغییر آرایش الکترونی آنها همراه است. و این الکترون های ظرفیت اتم ها هستند که سبب تشکیل پیوند های شیمیایی می شوند.
پیوندهای شیمیایی انواع مختلف دارند که مهم ترین آنها عبارتند از:
پیوند یونی،پیوند کووالانسی وپیوند فلزی. در این بخش با پیوند یونی آشنا می شویم.


                                                          

علی حسن زاده
کلاس:03
دبیرستان: شهیدنصیری
تغییرات دمایی

دماهای زیاد نزدیک سطح زمین ، در مجاورت استراتوپوز و ناحیه ترموسفر دیده می‌شود. این زیاد بودن دما به تابش خورشید و جذب آن مربوط است. بیشتر تابش خورشیدی توسط سطح زمین جذب می‌شود. بنابراین تروپوسفر از ناحیه زیرین شروع به گرم شدن می‌کند. تغییرات دما از سطح زمین با افزایش ارتفاع ، کاهش می‌یابد و این بدین سبب است که از منبع گرمایی که سطح زمین می‌باشد دور می‌شویم. برعکس تروپوسفر ناحیه گرمایی استراتوسفر در بالای آن قرار دارد و اینجا همان نقطهای است ‌که در آن شکل گیری اوزون و تجزیه ملوکولهای اکسیژن صورت می‌گیرد و در اثر این واکنش گرما ایجاد می‌شود.


  

مقدار عددی ثابت تعادل

مقدار عددی K با دما تغییر می‌کند. تعداد مجموعه غلظتها برای سیستمهای تعادلی این واکنش ، بی نهایت زیاد است. ولی در هر صورت برای کلیه سیستمهای تعادلی در دمای معین وقتی که غلظتهای A₂ ، B₂ ، AB در رابطه بالا قرار گیرند، همواره به یک مقدار K منجر می‌شوند. بطور کلی ، برای هر واکنش برگشت پذیر:

عبارت ثابت تعادل به صورت زیر است:

بطور قرار دادی ، جملات غلظت مواد طرف راست معادله شیمیایی در صورت کسر عبارت ثابت تعادل نوشته می‌شود.

ثابت تعادل K_c

ثابت تعادلی که در آن غلظتهای مواد بر حسب مول بر لیتر بیان می‌شوند، گاهی به صورت K_c نشان داده می‌شود. برای واکنش:

مقدار K_c برای سیستمهای تعادلی در 425 درجه سانتیگراد عبارت است از:

مقدار عددی ثابت تعادل از طریق آزمایش تعیین می‌شود. اگر غلظتهای مواد (برحسب mol/lit) موجود در هر مخلوط تعادلی در 425 درجه سانتیگراد در عبارت K_c منظور شوند، نتیجه برابر با 54/5 خواهد شد. مخلوط تعادلی را می‌توان هم از موادی که در سمت راست معادله شیمیایی قرار دارند و هم از مواد سمت چپ این معادله و هم از مخلوط آنها تهیه کرد.

اصل لوشاتلیه

اصل لوشاتلیه (به فرانسوی: Principe de Le Châtelier، به انگلیسی: Le Chatelier's principle) اصلی است که هنری لوئی لوشاتلیه در سال ۱۸۸۴ آن را دربارهٔ تعادل شیمیایی در شیمی بیان کرد. بنابر این اصل، چنانچه سامانه‎ای در حال تعادل باشد، در برابر هرگونه تغییری در جهت مخالف واکنش نشان می‎دهد تا اثر آن را از بین ببرد.

عده‌ای نیز این اصل را در علوم انسانی صادق می‌دانند. در سال ۱۹۴۷، پل ساموئلسون این مفهوم را دربارهٔ تعادل بازار در اقتصاد به کار برد. خودِ لوشاتلیه در همان زمان معتقد به وجود کاربرد این اصل در اقتصاد بود و مقالاتی دربارهٔ تاثیر این اصل بر روابط کارگر و کارفرما، و بهره‌وری در صنعت نوشت.

به عنوان یک قانون فیزیکی

این اصل در واقع بیانی از قانون سوم نیوتون است.

اصل لوشاتلیه سامانه‌های با تغییرات غیرآنی را بررسی می‎کند؛ و مدت زمان پایدارشدن سامانه بستگی به شدت بازخورد منفی نسبت به شوک مکانیکی اولیه دارد. هنگامی که یک شوک بازخورد مثبتی را در سامانه ایجاد می‎کند، تعادل جدیدی که در سامانه برقرار خواهد شد ممکن است تفاوت زیادی با وضعیت تعادل اولیه داشته باشد، یا مدت زمان رسیدن به آن زیاد باشد. در برخی سامانه‌های پویا وضعیت پایانی را نمی‌توان از روی شوک تعیین کرد. این اصل برای بررسی سامانه‌های بازخوردمنفی بسته به کار می‌رود اما به طور کلی در طبیعت برقرار است.

دیبرستان شهید نصیری

محمد مهدی یوسفی

استاد راهنما:اقای سلامی

موضوع :مدل ارنیوس

پیش دانشگاهی رشته علوم تجربی

سال:93-94

مدل آرنیوس

در دهه ی 1890 یک شیمی دان سوئدی به نام سوانت آرنیوس طی پژوهش هایی روی رسانایی الکتریکی و برقکافت ترکیب های محلول در آب، به مدلی برای اسیدها و بازها دست یافت. در این مطلب به تشریح این مدل تحت عنوان مدل آرنیوس خواهیم پرداخت.

اسید آرنیوس:

ماده ای است که در آب حل می شود و یون هیدروژن (H_(aq)⁺)    تولید یا آزاد می کند.

 

باز آرنیوس:

ماده ای است که در آب حل می شود و یون هیدروکسید  (OH_(aq)^-)  تولید یا آزاد می کند.

 

 

طبق تعریف آرنیوس از اسید و باز می توان گفت از آنجایی که اکسید نافلزها به هنگام حل شدن در آب، واکنش داده و یون

(H_(aq)⁺)  تولید می کنند.، می توان آن ها را اسید آرنیوس به شمار آورد. هم چنین از آنجایی که اکسید فلزها به هنگام حل شدن در آب، واکنش داده و یون  (OH_(aq)^-)   تولید می کنند، می توان آن ها را جزو بازهای آرنیوس حساب کرد.

نکته:  CO,N₂O ,NO  سه اکسید نافلزی هستند که انحلال فیزیکی داشته و در آب تولید H_(aq)⁺  نمی کنند، به همین دلیل این سه اکسید را نمی توان جزو اکسیدهای اسیدی محسوب کرد.

واکنش خنثی شدن اسید – باز:

 واکنش زیر را بین محلول هیدروکلریک اسید و محلول پتاسیم هیدروکسید مشاهده کنید:

اگر ترکیب های یونی موجود در این واکنش را به صورت تفکیک شده بنویسیم، خواهیم داشت:

توجه: H₂O  یک ترکیب مولکولی است و نمی توان آن را به صورت تفکیک شده نوشت.

همان طور که مشاهده می کنید یون های K_(aq)⁺   و CL_(aq)^-  در هر دو واکنش وجود دارند و نقشی در انجام واکنش نداشته اند. به چنین یون هایی که عیناً در دو طرف واکنش تکرار می شوند و هیچ پیوند شیمیایی جدیدی ایجاد نمی کنند یون ناظر یا تماشاگر گفته می شود. حال اگر یون های ناظر را از دو طرف حذف کنیم، آنچه که باقی می ماند به صورت زیر است:

آرنیوس این و اکنش را به عنوان واکنش اصلی خنثی شدن اسید – باز در نظر گرفت.

همان طور که قبلاً گفته شد، H_(aq)⁺  به صورت آزاد نمی تواند وجود داشته باشد چون جذب آب شده و تبدیل به یون هیدرونیم (H₃O_aq⁺)  می شود، امُا در زمان آرنیوس هنوز یون هیدرونیم کشف نشده بود. به هر حال امروزه واکنش خنثی شدن را به این صورت نشان می دهیم:

ضعف مدل آرنیوس:

مدل آرینوس یک ایراد مهم دارد. آرنیوس اسید و باز را به محیط آبی محدود کرده بود. حال آن که گاهی یک اسید و یک باز می توانند بدون حضور آب و  در فازی غیر محلول، اثر یکدیگر را خنثی کنند.

واکنش آمونیاک با هدروژن کلرید که منجر به تولید نمکی به نام آمونیوم کلرید یا نشادر می شود، بیان گر محدودیت مدل آرنیوس است.

آمونیوم کلرید یا نشادر  (NH₄CL)  یک جامد یونی سفید رنگ است امّا در لحظه ی تشکیل در این واکنش به صورت ریز ذره های معلّق در هوا است که به شکل یک ابر سفید رنگ  دیده می شوند. این ذرات بعد از مدتی ته نشین شده و پودر سفید رنگ  NH₄CL  به دست می آید.

سوال:  کدام عبارت در ارتباط با مدل آرنیوس نادرست است؟

1-     تنها در حالت محلول قابل استفاده است.

2-     تعریف محدودی از اسید و باز ارائه می کند.

3-     باز آرنیوس ماده ای است که در حلال معین حل می شود و OH_(aq)^-  را تولید یا آزاد می کند.

4-     آرنیوس این مدل را با پژوهش روی برقکافت ترکیب های محلول در آب ارائه داد.

 مقدمه

امروزه درمسیر خود حتماً وسایل نقلیه ی گوناگونی را دیده ایم. لاستیک چرخهای این وسایل همگی محصول صنعت شیمیایی است.

احتمالاً لباسی را که پوشیده ایم از الیاف مصنوعی مانند نایلون، اُرلُن یا داکرون است. غذایی که می خوریم ممکن است در پوشش پلاستیکی بسته بندی شده باشد که آن هم یک محصول صنعت شیمیایی است.

اگر برای کنترل عفونت در بدن آنتی بیوتیک خورده ایم در واقع از یک ماده ی دارویی شیمیایی استفاده کرده ایم. پس، هر چیز در زندگی ما به شیمی مربوط می شود»

«چون رشته شیمی تقریباً همه ی جوانب زندگی ما را در بر می گیرد، شیمیدانان به طرحهای پژوهشی متنوعی می پردازند که تنوع آن ذهن را به حیرت می اندازد. بسیاری از شیمیدانان دست اندرکار بیماری هایی مانند ایدز هستند که در حال حاضر غیر قابل علاج اند.

شیمیدانان هم چنین شدیداً درگیریافتن راههایی برای بهبود کیفیت محیط اند. ادامه ی اوزون در استراتوسفر نرساند، خواهد انجامید.

پژوهش در باره ی شیمی آب دریا به امکان می دهد تا راههای آبی بسیاری را که طی سالها سوء استفاده و غلظت شدیداً آلوده شده اند، تمیز کنیم.

شیمیدانان با همکاری نزدیک با کارکنان سازمان حفاظت محیط درصدد یافتن روشهایی برای تمیز کردن زباله دانها و محلهای تخلیه زباله هستند که به طور نامناسب یا غیر قانونی باقی مانده اند.»

مواد مخاطره آمیز در خانه چه چیزهایی هستند؟

«بعضی از مخاطره آمیزترین مواد، همچنین بعضی از موادی که محیط زیست را بسیار آلوده می کنند، در خانه ی ما وجود دارند. مواد مخاطره آمیز شامل مواد سمی، خورنده و آتشگیرند. حشره کشها، بعضی از داروها، ضد یخ و الکل صنعتی چند نمونه از مواد سمی است. مواد خورنده، پارچه ها، فلزات و چیزهای دیگر را تباه می کنند. مواد پاک کننده ی دستشوییها و اجاقها، مواد رنگبر و اسید باتری اتومبیل از مواد خورنده هستند. مواد آتشگیر موادی هستندکه به آسانی می سوزند مانند بنزین، گاز فندک و بعضی از افشانه ها.

این گونه مواد برای سلامتی و ایمنی انسان و جانوران دست آموز خانگی مخاطره آمیزند، تنها یک لیتر نفت که روی زمین ریخته شود، ممکن است مخزن آب را آلوده کند. مواد پیشران قوطی افشانه ها که در جو آزاد می شوند، لایه ی اوزن را تخریب می کنند.