ماري كوري (تهيه كننده عليرضا عزيز ابدي)

در آن زمان وی عصرها مطالعه می کرد و هنوز در مورد رشته هایی که باید انتخاب کند ،تصمیم نگرفته بود به ادبیات و جامعه شناسی همان اندازه علاق مند بود که به علوم دلبستگی داشت . سرانجام به فیزیک و ریاضیات روی آورد . در سال های 1893 و 1894 هنگام تحصیل در رشته فیزیک و علوم ریاضی به ترتیب شاگرد اول و دوم شد .
در سال 1894 برای نخستین بار پیرکوری را ملاقات کرد و پس از مدتی با او پیمان زناشوی بست و در 26 ژوئیه 1895 با یکدیگر ازدواج کردند . تا سال 1897 درباره خواص مغناطیسی فولاد بررسی و پژوهش کرد . و بعد نتیجه مطالعات خود را منتشر کرد . در باره موضوع رساله دکترایش تصمیم گرفته بود که ناگهان آزمایشهای جالب هانری بکرل (Becquerel) فیزیکدان فرانسوی درباره نمک های فلز اورانیوم توجه اش را به خود جلب کرد . وی درباره اشعه اورانیوم و توریوم پژوهش های دقیقی کرد . و پس از سال ها کارتوان فرسا ، سرانجام با شوهرش توانست عنصر جدیدی را به نام رادیوم از سایر مواد جدا کند .
چون دانشکده فیزیک جای مناسبی نداشت تا در اختیار آن دو بگذارد ، رئیس دانشکده پزشکی به آنها اجازه داد تا از انبار متروکی که در گذشته اتاق کالبدشکافی بود استفاده کنند . هنگام بارندگی سقف شیشه ای این انبار آنها را در مقابل باران کاملا نگهداری نمی کرد و در تابستان هم گرمای خفقان آور آنها را به ستوه می آورد . در زمستان تنها در اجاق آهنی سوز سرما را احساس نمی کردند فقط چند میز کهنه از چوب کاج وتعدادی کوره و اجاق گاز اثاث آنها را تشکیل می داد . در این انبار کهنه بود که ماری کوری با تلاش و رنج زیاد به سال 1902 از یک دسی گرم کلرید رادیوم ، رادیوم خالص را به دست آورد .
در حدود چهار سال طول کشید تا دلایلی را که از نظر علم شیمی قابل پذیرش بود ارائه دهد و ثابت کند که رادیوم عنصر جدیدی است . بدینسان ماری کوری اساس علم جدید رادیو اکتیویته را بنیان نهاد . در سال 1903 پایان نامه خود را به پایان رساند و درجه دکترای خود را گرفت . به خاطر این کشف خاصیت رادیو اکتیویته و عنصرهای رادیواکتیو جایزه نوبل فیزیک سال 1903به اشتراک با شوهرش وبکرل گرفت . در سال 1904 دومین دخترش اوه دنسی (Eve Densie) پا به عرصه زندگی گذاشت . از این رو ناچارشد برای مدتی از کارهای آزمایشگاهی دست بکشد .
در همان سال ماری کوری جایزیه نوبل را گرفت و توجه عامه را به سوی خود جلب کرد . کرسی جدیدی در رشته فیزیک دانشگاه سوربون به وجود آمد و قرار شد شوهرش آن کرسی را اشغال کند . خود مادام کوری هم نامزد مدیریت کارهای مربوط به آزمایشگاهی شد که می بایست برای شوهرش دایر کنند . در سال 1906 شوهرش را از دست داد و در پرورش کودکان و ادامه پژوهش هایش تنها ماند . در سال 1906 کار تدریس را با سمت دانشیاری در دانشگاه سوربون آغاز کرد . دو سال بعد به سمت استادی نایل آمد . در سال 1907 جرم اتمی رادیوم را دوباره تعیین کرد . در سال 1910 توفیق پیدا کرد تا رادیوم را ازسایر عنصرها جدا کند . این عمل شیمیایی که خیلی دقیق و پیچیده بود با همکاری یکی از شیمیدان های آزمایشگاه انجام گرفت و اما چون مقدار پلونیوم در کانیها به مراتب کمتر از مقدار رادیوم است نتوانست آن عنصر را از سایر مواد جدا کند . در اواخر سال 1910 جایزه نشان لژیون در نور به او پیشنهاد شد . چون انتخاب او به عضویت فرهنگستان برای آزمایشگاهش مزایایی داشت از این رو موافقت کرد که عضو فرهنگستان شود . این کار علاقه و توجه عمومی را برانگیخت به ویژه که مساله قبول زن به عضویت فرهنگستان هم در آن زمان مطرح بود و پاره ای از اعضای فرهنگستان اصولا با این امر مخالف بودند به هر حال موقعی که شمارش آراء انجام شد . مادام کوری فقط چند رای از حد نصاب کمتر داشت . از آن پس دیگر به هیچ وجه مایل نشد که از نو او را به عضویت فرهنگستان نامزد کنند .
به علت کارهای زیادی که به او داده شده بود ، در اواخر سال 1911 سخت بیمار شد . برای دومین بار ولی به تنهایی موفق به گرفتن جایزه نوبل شیمی سال 1911 شد . در طول سال 1912 فرصت پیدا کرد تا برای ایجاد آزمایشگاه رادیوم درورشو فعالیت کند . این آزمایشگاه را انجمن علمی ورشو تاسیس کرد و سرپرستی آن را هم به او واگذار کرد . در سال 1914 چندین مرکز پرتوشناسی یا رادیو لوژی دایر کرد .
به سال 1920 دولت آمریکا از ماری دعوت کرد تا به آن کشور سفر کند و هدیه ای را که ملت آمریکا برای وی تهیه دیده بود ، از دست رئیس جمهور آن کشور بگیرد هنگامی که مادام کوری وارد نیویورک شد ، با شکوه تمام از وی استقبال کردند و طی تشریفاتی رئیس جمهور آمریکا هدیه ملت آمریکا را به وی اهدا نمود این هدیه عبارت از یک گرم رادیوم بود . انتخاب این هدیه به خاطر آن بود که هنگامی خود مادام در پاسخ این پرسش که :
اگر قرار باشد از بهترین چیزهای جهان فقط یکی را انتخاب کنید چه چیزی را برمی گزینید ؟ به خبرنگاری گفته بود :
" من یک گرم رادیوم را بر می گزینم ، من بدان نیاز دارم ولی بهای آن پانصد هزار فرانک است و من استطاعت خرید آن را ندارم ."
در آزمایشگاه مشغول کار بود ، احساس کرد که دست هایش از شدت ناتوانی و تب از او پیروی نمی کنند . با ناراحتی در حالی که با چشمان نگرانش برای آخرین بار با آزمایشگاه و همکارانش خداحافظی می کرد به سوی خانه اش روان شد . در برابر تماس نزدیک با تشعشات رادیو اکتیویته به نوعی کم خونی مفرط از نوع سرطان دچار شده بود .
زندگی این بانوی نامدار که دوبار جایزه نوبل گرفت پر از آرزو و کوشش بود او آغاز جوانی را با رنجی طاقت فرسا و فقیرانه گذراند و در سایه کوشش شبانه روزی ، و آرزو به آینده به بزرگترین پایه بلند علمی جهان رسید . شهرت و افتخار هیچگاه او را فریفته نساخت و با وجود پایه بلند علمی که داشت در خانه زنی کدبانو و مادری مهربان بود . او دانشمند انسان دوست بود تا جایی که در جنگ جهانی اول رانندگی آمبولانس را بر عهده گرفت .
دانشمندان زمانش او را احترام می کردند تا آنجا که اینشتین درباره او گفت :
" مادام کوری یکی از نام آورترین افرادی است که نام و آوازه آنان را نفریفت و مغرور نکرد "
ماری چنین می گوید :
- انسان وجود ندارد مگر به کمک انسان دیگر .
- راه در جهان یکی است و آن راستی و فداکاری است .
- جوان می تواند به آنچه می خواهد برسد به شرط آن که دست از دامن اراده رها نکند .
- هیچ کاری نیست که آهنگ و اراده از انجام آن فروماند . از تمام صفاتی که برای پرورش جسم و جان سودمند است ، هیچ یک سودمندی تصمیم و اراده نیست .
- آخرین مقصد ما ، سعادت و رفاه معنوی است . کسب دانش ، ما را در این راه یاری می کند .
- انسان می تواند بدون ثروت به زندگی ادامه دهد ، امابدون آرامش روانی این کار میسر نیست .
- وصیت نامه مادام کوری به دخترش ایرن :
علم پایه حقیقی تمدن نیست . اخلاق است که انسان را پایدار نگه می دارد . و درمیان مردم بذر صلح وانسانیت می پاشد . هرگز فراموش مکن که پیشوای تو در زندگی وجدان اخلاقی تست