رضا داراب- دبیرستان شهید نصیری
اکسایش وکاهش (به انگلیسی redox) نام کلی واکنشهای شیمی است که مایه تغییر عدد اکسایش اتم ها می شوند. این فرآیند میتواند در برگیرنده واکنشهای ساده ای همچون اکسایش کربن و تبدیل آن به کربن دی اکسید و کاهش کربن و تبدیل آن به متان و یا واکنشهای پیچیده ای چون اکسایش قند در بدن انسان طی واکنشهای چند مرحله ای باشند .با کمی اغماض علمی میتوان این فرایند را انتقال یک یا چند الکترون از یک اتم مولکول یا یون به یک اتم مولکول یا یون دیگر دانست. در هر واکنش اکسایش و کاهش اتم یا مولکولی الکترون از دست میدهد (اکسایش) واتم یا مولکولی دیگر الکترون جذب میکند(کاهش) می یابد.در چنین واکنشی مولکول دهنده اتم اکسیده شده و مولکول گیرنده کاهیده میشود.در واقع تعریف ابتدایی اکسایش واکنش یک ماده با اکسیژن و ترکیب شدن با آن بوده است. اما با کشف الکترون اصطلاح اکسایش دقیق تر تعریف شد و کلیه واکنش هایی که طی آن ماده ای الکترون از دست میدهد اکسایش نامیده شدند. اتم اکسیژن میتواند در چنین واکنشی شرکت داشته یا نداشته باشد.