اندازه گیری میزان سختی آب

ستار موقر

نصیری 

05

اندازه گیری میزان سختی آب :

به طورکلی دونوع سختی داریم :  1- دایم   2- موقت

وقتی که یونهایی مثل  درآب حل شده باشداین آب دارای سختی است .

 باعث می شودکه PH آب باران پایین آمده و آب خاصیت اسیدی پیداکند .  که باحرارت دادن می توان یونهای فوق راخارج کرد .

چنین ترکیبی دارای سختی موقت است که می توان باحرارت دادن  راجداکرد ولی اگراین یونهابه صورتی باشندکه به وسیلة حرارت دادن جدانشوندمی گوئیم ترکیب مادارای سختی دایم است .  که می توان بااستفاده ازترکیباتی مثل  ( کربنات سدیم ) یونهاراجداکرد . 

سختی موقت  +  سختی دایم  =  سختی کل

موادموردنیاز :

1- متیل اورانژ   2- HCl

وسایل موردنیاز :

1- ارلن   2- بورت

• 1- شرح آزمایش :

درآزمایش اول برای اندازه گیری سختی موقت حدود100 cc آب شهر بر می داریم و 3 تا 4 قطره متیل اورانژ ( معرف ) به آن اضافه می کنیم وسپس به کمک 0.1  HCl نرمال آن راتیترمی کنیم . وقتی که رنگ زرد به نارنجی تبدیل شد به پایان تیترمی رسیم وحجم مصرفی اسید ( V ) را می نویسیم .

نرمالیتة اسید * حجم اسیدمصرفی = سختی موقت           a  =  V  x  N

دراین مرحله 3.5 cc اسیدمصرف می شود .

a  = 3.5  x 0.1  = 0.35  سختی موقت

قسمت دوم : تعیین سختی داتم

موادموردنیاز :  1- کربنات سدیم   2 -آب    HCl   -3

وسایل موردنیاز :  1- شعله   2- کاغذصافی   3- ارلن

شرح آزمایش : 1000 cc آب شهررابرداشته و 20 cc کربنات سدیم  0.1 نرمال به آن اضافه می کنیم .  اجازه می دهیم که تمام آب بخارشده و فقط رسوب باقی بماندپس ازآن که تمام آب بخارشد 20 cc آب مقطر اضافه می کنیم وخوب هم می زنیم وسپس محلول رااضافه می کنیم .  وقتی که محلول راصاف کردیم محلول زیر صافی را با استفاده از 0.1  HCl نرمال تیترمی کنیم حجم مصرفی اسیددراین مرحله  است . 

  برابر 15.9 میلی لیتر 

قسمت  سوم :

درمرحلة سوم 20 cc کربنات سدیم 0.1 نرمال رابرداشته به کمک 0.1   HCl نرمال آن راتیترمی کنیم .  ( البته قبل ازآن چندقطره متیل اورانژبه آن اضافه می کنیم ) . حجم مصرفی اسیددراین مرحله     است .   =11میلی لیتر

  b=(15.9 - 11 ) 0.1 = 0.49 سختی دایم

 سختی کل =420  gr/lit  سختی کل

نتیجه گیری :

خواص فیزیکی وشیمیائی آب مانندشفافیت ، رنگ ، بو ، دما ،‌نمک های محلول درآن ، سختی خواص کاهشی و PH ، کیفیت آب رابیان می کند .  دراین میان نمک های محلول درآب یکی ازمهمترین عوامل است .  تمام نمک هایی که در آب محلول اند نشان دهندة ناخالصی های آب معدنی اند . 

مهمترین عامل ازخواص آب سختی آن است .  درجة سختی آب عبارت است ازتعدادمیلی اکی والان گرم های یون های کلسیم ومنیزیم دریک دسی مترمکعب آب .  مقدار   یون کلسیم و  یون منیزیم راواحدسختی آب انتخاب می کنند .

به طورکلی سه نوع سختی وجوددارد : 1- سختی موقت 2- سختی دایم   3-سختی کل

سختی موقت : این سختی به دلیل وجودبی کربناتهای کلسیم ومنیزیم است که دراثرجوشیدن به کربناتهای نامحلول تبدیل می شوندوبه صورت جامدته نشین می گردند .

• 2- سختی دایمی :‌ این سختی شامل آن دسته ازنمک های کلسیم ومنیزیم است که دراثرجوشیدن آب به صورت محلول باقی می مانند .
• 3- سختی کل : مجموع سختی های دایمی و موقتی راسختی کل می گویند . آبی راکه هرکیلوگرم آن کمترازیک گرم نمک داشته باشد آب شیرین می گویند وآبی راکه درهرکیلوگرم آن بیش از یک گرم نمک وجودداشته باشدآب شورمی گویند . آبی که درهر آن کمتراز3 میلی گرم اکی والان گرم نمک های وجودداشته باشدآب نرم می گویند . آبی که درهردسی مترمکعب آن بیش از 3 میلی اکی والان گرم نمک های وجودداشته باشدراآب نیم سخت گویند . وآبی که درهر ازآن 4 تا 10 میلی گرم اکی والان گرم موجودباشد راآب سخت می گویند .