استالاگمیت

استالاگمیت

به صورت سنگال هايي(كنكرسيون) در زير استالاكتيت ها ايجاد مي شوند كه قاعده آنها در كف غار و راس آنها به طرف سقف است. استالاگميت نوع ديگري از رسوبات ستوني شكل است كه بر كف غار هاي آهكي شكل مي گيرد و دليل بوجود آمدن آن چكيدن قطرات حاوي مقدار زيادي مواد معدني محلول و ته نشين شدن و رسوب كردن كلسيم كربنات است.

در هنگام بازديد از غارهاي حاوي استالاكتيت ها و استالاگميت ها از بازديد كنندگان درخواست مي شود به ديواره ها و سنگ ها دست نزنند. دليل اين موضوع به طور كلي ادامه داشتن رشد تشكيل سنگ ها و استالاكتيت هاست. از ان جا كه شكل گرفتن سنگ ها به دليل رسوب مواد معدني محلول در آب بر سنگ هاي قديمي مي باشد، لذا دست زدن به سنگ ها باعث تخريب بستر رسوب گذاري و از بين رفتن رشد طبيعي آن ها مي شود.
راه هاي زيادي براي بخاطر سپردن اين كه كدام يك از استالاكتيت يا استالاگميت بر سقف ها و كدام يك بر كف پديد مي آيند وجود دارد كه چند نمونه از آن ها در زير بيان شده است استالاكتيت (StalaCtite) داراي حرف C مي باشد كه از سقف (Ceiling) مي آيد. استالاگميت (StalaGmite) داراي حرف G مي باشد كه از زمين (Ground) مي آيد.

ستون غارها حاصل رسيدن استالاكتيت و استالاگميت به يكديگر است.

عبور آب باران و دیگر آبهای طبیعی دارای گاز كربن دی‌اكسید روی سنگ‌های آهكی( كلسیم كربنات)، باعث حل شدن تدریجی آنها در آب می‌شود. درنتیجه این واكنش بسیار آهسته، كلسیم كربنات به شكل كلسیم هیدروژن كربنات در آب بصورت محلول درمی‌آید. وجود این ماده در آب نوعی سختی به نام سختی موقت به آب می‌دهد:
CaCO3 نامحلول + HCO3 (ناشی از حل شدن كربن دی‌اكسید در آب) میدهد Ca(HCO3)2 محلول
از اینرو به این نوع سختی، سختی موقت گفته می‌شود كه این واكنش برگشت‌پذیر بوده و در شرایط مناسب و گرمای كافی كه این شرایط در برخی غارهای بسته مهیا می شود.

انجام واكنش فوق طی قرنها در غارهای بسته، كه شرایط مناسب را برای واكنش برگشت فراهم می‌كند، باعث پیدایش ستونهای زیبای استالاكتیت و استالاگمیت شده است. پس واكنش فوق برگشت‌پذیر بوده و بسته به شرایط محیط، هر كدام از واكنشهای رفت یا برگشت می‌تواند انجام شود.

تفاوت استالاكتيت و استالاگميت:

  استالاكتيت و استالاگميت هر دو شبيه يخهاي سنگي بلند و نوك تيز هستند. استالاكتيت ها از سقف غار اويزان مي مانند،در حالي كه استالاگميت ها از كف غار بيرون مي زنند .

منـابع:

1.      وب سایت ویکی پدیا فارسی

2.      وب سایت دانشنامه رشد

3.      وب سایت تبیان

تهیّه کننـده:   امیر احمدی ، کلاس 05، دبیرستان شهید نصیری، شیمی سال اول